قانون ثبت اسناد و املاك مصوبه ۲۶ اسفند ۳۱۰
باب اول تشكيلات اداري ثبت
ماده اول – در هر حوزه ابتدائي باقتضاء اهميت محل يك اداره يا دائره ثبت اسناد و املاك تأسيس ميشود ممكن است هر اداره يا دائره ثبت داراي شعبي باشد.
ماده دوم – مديران و نمايندكان [نمايندگان] ثبت و مسئولين دفاتر و صاحبان دفاتر اسناد رسمي جز در محل ماموريت خود نمي‌توانند انجام وظيفه نمايند -اقدامات‌آن ها در خارج از آن محل اثر قانوني ندارد
ماده سوم – در هر اداره يا دايره ثبت بتناسب توسعه آن يك يا چند نفر محقق ثبت براي رفع اختلافات و اعتراضات ناشي از تقاضاي ثبت املاك معين‌خواهد شد.
ماده چهارم – انتخاب محققين ثبت از بين مستخدمين وزارت عدليه مطابق نظامنامه كه وزارت عدليه تنظيم خواهد نمود بعمل ميايد.
ماده پنجم – حدود صلاحيت و طرز رسيدكي [رسيدگي] محققين ثبت بموجب نظامنامه معين خواهد شد در مواردي كه راي محقق ثبت قابل استيناف است‌محكمه بدايت مرجع استينافي خواهد بود رسيدگي تميزي حكم محكمه بدايت مطابق قوانين عمومي در محكمه استيناف بعمل خواهد آمد.
ماده ۶ -(اصلاحي ۱۸/۱۰/۱۳۵۱) براﻯ رسيدگي بكليه اختلافات و اشتباهات مربوط به امور ثبت اسناد و املاك در مقر هر دادگاه استان هيأتي بنام نظارت مركب از رئيس‌ثبت استان يا قائم مقام او و دو نفر از قضات دادگاه استان به انتخاب وزير دادگسترﻯ تشكيل ميشود. هيأت مزبور بكليه اختلافات و اشتباهات مربوط بامور ثبتي در حوزه قضائي استان رسيدگي مينمايد. براﻯ اين هيأت يك عضو علي‌البدل از قضات دادگسترﻯ يا كارمندان ثبت مركز استان از طرف وزير دادگسترﻯ تعيين خواهد شد.
ماده هفتم – دفاتر لازم براي ثبت اسناد و املاك و عده و نوع و ترتيب آن ها مطابق نظامنامة كه از طرف وزارت عدليه تنظيم ميشود معين خواهد شد.
ماده هشتم – مراجعه بدفاتر املاك براي اشخاص ذي نفع مطابق مقررات نظامنامه وزارت عدليه جايز است
باب دوم – ثبت عمومي
فصل اول اعلان ثبت و تحديد حدود
ماده نهم – در نقاطي كه اداره ثبت موجود است از تاريخ اجراي اين قانون و در ساير نقاط پس از تشكيل اداره يا دائره ثبت وزارت عدليه حوزه هر اداره يا دائره ثبت را بچند ناحيه تقسيم كرده و به ثبت كليه اموال غير منقول واقعه در هر ناحيه اقدام مي‌كند.
ماده دهم – قبل از اقدام به ثبت عمومي املاك هر ناحيه حدود ناحيه مزبور و اين كه املاك واقعه در آن ناحيه بايد به ثبت برسد بوسيله اعلان در‌جرايد باطلاع عموم خواهد رسيد – اعلان مزبور در ظرف ۳۰ روز ۳ مرتبه منتشر ميشود
ماده ۱۱ – از تاريخ انتشار اولين آگهي مذكور در ماده ۱۰ تا شصت روز بايد متصرفين بعنوان مالكيت و اشخاص مذكور در دو ماده ۲۷ و ۳۲ نسبت باملاك واقع در آن ناحيه بوسيله اظهارنامه درخواست ثبت نمايند اداره ثبت مكلف است تا نود روز پس از انتشار اولين آگهي مذكور صورت كليه اشخاصي را كه اظهارنامه داده‌اند با نوع ملك و شماره كه از طرف اداره ثبت هر ملك معين شده در روزنامه‌ها آگهي نمايد و اين آگهي تا شصت روز هر بيست روز يك نوبت منتشر خواهد شد.
تبصره -(الحاقي ۱۰/۰۷/۱۳۱۷) در مورد اراضي و املاكي كه آثار تصرف مالكانه فعلي كسي نسبت بانها موجود نباشد درخواست ثبت از كسي پذيرفته ميشود كه بر مالكيت يا بر تصرف سابق خود بعنوان مالكيت يا بر تصرف خود بعنوان تلقي از مالك يا قائم مقام قانوني مداركي داشته باشد چنانچه تقاضاي ثبت نسبت باين قبيل املاك بيكي از عناوين مذكور در دو ماده ۲۷ و ۳۲ باشد در صورتي تقاضاي ثبت پذيرفته ميشود كه تقاضا كننده مداركي بر عنوان مذكور يا بر تصرف سابق خود بان عنوان و يا بر تصرف كسي كه تقاضا كننده قائم مقام قانوني او محسوب مي شود داشته باشد.
